آیه 141 سوره اعراف

از دانشنامه‌ی اسلامی

وَإِذْ أَنْجَيْنَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ ۖ يُقَتِّلُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءَكُمْ ۚ وَفِي ذَٰلِكُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ

[7–141] (مشاهده آیه در سوره)


<<140 آیه 141 سوره اعراف 142>>
سوره :سوره اعراف (7)
جزء :9
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و (یاد آرید) هنگامی که شما را از چنگ فرعونیان نجات دادیم که شما را سخت به عذاب و شکنجه می‌داشتند، پسرانتان را کشته و زنان را زنده (به اسارت و خدمتکاری) می‌داشتند و این شما را از جانب خدا امتحان و تنبیه بزرگی بود.

و [یاد کنید] هنگامی را که شما را از [چنگال ظالمانه] فرعونیان نجات دادیم، هم آنان که شما را به سخت ترین صورت شکنجه می کردند، [و به شکلی گسترده] پسرانتان را می کشتند، و زنانتان را [برای به عزا نشستن در مرگ پسران و بیگاری] زنده می گذاشتند، و برای شما در این [امور] آزمایشی بزرگ از سوی پروردگارتان بود.

و [ياد كن‌] هنگامى را كه شما را از فرعونيان نجات داديم كه شما را سخت شكنجه مى‌كردند: پسرانتان را مى‌كشتند و زنانتان را زنده باقى مى‌گذاشتند و در اين، براى شما آزمايشِ بزرگى از جانب پروردگارتان بود.

و شما را از آل فرعون رهانيديم. به عذابهاى سختتان مى‌آزردند، پسرانتان را مى‌كشتند و زنانتان را زنده مى‌گذاشتند و در اين از جانب پروردگارتان آزمايشى بزرگ بود.

(به خاطر بیاورید) زمانی را که از (چنگال) فرعونیان نجاتتان بخشیدیم! آنها که پیوسته شما را شکنجه می‌دادند، پسرانتان را می‌کشتند، و زنانتان را (برای خدمتگاری) زنده می‌گذاشتند؛ و در این، آزمایش بزرگی از سوی خدا برای شما بود.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

And when We delivered you from Pharaoh’s clan who inflicted on you a terrible torment, slaughtering your sons and sparing your women, and there was a great test in that from your Lord.

And when We delivered you from Firon's people who subjected you to severe torment, killing your sons and sparing your women, and in this there was a great trial from your Lord.

And (remember) when We did deliver you from Pharaoh's folk who were afflicting you with dreadful torment, slaughtering your sons and sparing your women. That was a tremendous trial from your Lord.

And remember We rescued you from Pharaoh's people, who afflicted you with the worst of penalties, who slew your male children and saved alive your females: in that was a momentous trial from your Lord.

معانی کلمات آیه

يسومونكم: سوم تحميل كردن. «يسومونكم»: تحميل و وارد مى كردند بر شما. و نيز به معنى چريدن آيد. فِيهِ تُسِيمُونَ : در آن مى چرانيد.

نسائكم: نساء: زنان و دختران. آن جمع است ولى مفرد ندارد.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ إِذْ أَنْجَيْناكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذابِ يُقَتِّلُونَ أَبْناءَكُمْ وَ يَسْتَحْيُونَ نِساءَكُمْ وَ فِي ذلِكُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ «141»

و (به ياد آوريد) زمانى كه شما را از چنگال فرعونيان نجات داديم، كه شما را سخت شكنجه مى‌كردند، پسران شما را مى‌كشتند و زنان شما را (براى خدمت‌گزارى و بردگى) زنده نگه مى‌داشتند و در اين ناگوارى‌ها، آزمايش بزرگى از سوى پروردگارتان براى شما بود.

نکته ها

«يَسُومُونَكُمْ» از «سوم»، به معناى دنبال چيزى رفتن يا تحميل كردن است.

در آيه‌ى قبل كه سخن از برترى و فضيلت بنى‌اسرائيل بود، آن را فقط به خدا نسبت داد و فرمود: «هُوَ فَضَّلَكُمْ عَلَى الْعالَمِينَ» ولى اين آيه مى‌فرمايد: ما آنها را نجات داديم، «أَنْجَيْناكُمْ» اين تفاوت در مفرد و جمع، شايد به خاطر آن است كه نجات خداوند، به واسطه‌ى صبر و مقاومت خود مردم و رهبرى حضرت موسى انجام گرفته است و معمولًا در مواردى كه الطاف الهى از طريق واسطه‌ها انجام گيرد، ضمير جمع بكار برده مى‌شود. مثلًا در مورد باران مى‌فرمايد: «أَنْزَلْنا» «1»، زيرا دريا، گرما، ابر، باد و موارد ديگر دست به دست هم داده و باران را به وجود آورده‌اند.

پیام ها

1- نجات‌دهنده‌ى واقعى خداوند است، گرچه نجات از طريق رهبرى موسى انجام گرفته باشد. «أَنْجَيْناكُمْ»

2- ياد نعمت‌هاى الهى، سبب پايدارى و پرهيز از شرك است. أَ غَيْرَ اللَّهِ أَبْغِيكُمْ‌ ... وَ إِذْ أَنْجَيْناكُمْ‌

«1». مؤمنون، 18.

جلد 3 - صفحه 162

3- رهبران بايد پيوسته نعمت‌هاى الهى را يادآورى كنند تا مردم دچار غفلت نشوند. «وَ إِذْ أَنْجَيْناكُمْ»

4- طاغوت‌ها بدون ياران و اطرافيان، زورى ندارند. «آلِ فِرْعَوْنَ»

5- طاغوت‌ها براى حفظ حكومتشان، بى‌گناهان را مى‌كشند. «يُقَتِّلُونَ أَبْناءَكُمْ»

6- زنان و جوانان، اهداف نقشه‌هاى طاغوت هستند. يُقَتِّلُونَ‌ ... يَسْتَحْيُونَ‌ ...

7- زنده نگاهداشتن مادرانى كه پسرانشان را جلو چشمشان كشته‌اند، بدترين عذاب است. «سُوءَ الْعَذابِ يُقَتِّلُونَ أَبْناءَكُمْ وَ يَسْتَحْيُونَ نِساءَكُمْ»

8- گاهى حوادث تلخ وناگوار، وسيله آزمايش الهى‌اند. «بَلاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ»

9- سختى‌ها و گرفتارى‌ها را هر چند بزرگ باشند، در مسير تربيت انسان و آزمايشى الهى بدانيم. «وَ فِي ذلِكُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



وَ إِذْ أَنْجَيْناكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذابِ يُقَتِّلُونَ أَبْناءَكُمْ وَ يَسْتَحْيُونَ نِساءَكُمْ وَ فِي ذلِكُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ (141)

«1» روايات مربوط به پيروى امّت اسلامى از امم پيشين در تفاسير شيعه، ذيل آيه 18 سوره انشقاق آمده است. نيز در كتاب محقّقانه «خمسون و مائة صحابى مختلق» (صد و پنجاه صحابى دروغين)، از صفحات 45 تا 51، اين احاديث بصورت مستند نقل گرديده است.

جلد 4 صفحه 186

بعد از آن بنى اسرائيل زمان پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را بر وجه امتنان و انعام بر اسلاف ايشان مخاطبه فرمايد:

وَ إِذْ أَنْجَيْناكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ‌: و ياد آوريد زمانى را كه نجات داديم شما را از آل فرعون كه، يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذابِ‌: تحميل مى‌كردند شما را به ذلت به بدترين عذاب، يُقَتِّلُونَ أَبْناءَكُمْ‌: مى‌كشتند پسران شما را، وَ يَسْتَحْيُونَ نِساءَكُمْ‌: و زنده مى‌گذارند زنان و دختران شما را، وَ فِي ذلِكُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ‌: و در مذكورات ابتلا و امتحانى است عظيم از جانب پروردگار شما، هم به نعمت و راحت، و هم به نقمت و مشقت.

سبب قتل: فرعون خواب ديد آتشى از بيت المقدس، شعله‌ور به طرف مصر شد به حدى كه خانها و قبطيها را تمام سوزانيد و بنى اسرائيل سالم ماندند.

فرعون سحره و كهّنه را حاضر، و از آنها استفسار كرد. گفتند: در بنى اسرائيل غلامى متولد شود كه هلاك تو و زوال ملك و دين تو به دست او باشد. فرعون امر نمود به قتل هر پسرى كه متولد شود از بنى اسرائيل، و ملازمان را مأمور به آن نمود. مدتى پسران را كشتند و پيران هم بتدريج مردند. جمعيت آنها در نهايت نقصان، به دربار فرعون مجتمع، كه عن قريب از ما كسى باقى نماند. فرعون گفت: يك سال ذبح، و يك سال رها كنند. هارون در ثانى متولد و رها شد، موسى در اول، و به قدرت كامله الهيه در حجر فرعون تربيت و بالاخره هالك او شد.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


سوره الأعراف «7»: آيات 141 تا 142

وَ إِذْ أَنْجَيْناكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذابِ يُقَتِّلُونَ أَبْناءَكُمْ وَ يَسْتَحْيُونَ نِساءَكُمْ وَ فِي ذلِكُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظِيمٌ (141) وَ واعَدْنا مُوسى‌ ثَلاثِينَ لَيْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِيقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً وَ قالَ مُوسى‌ لِأَخِيهِ هارُونَ اخْلُفْنِي فِي قَوْمِي وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبِيلَ الْمُفْسِدِينَ (142)

ترجمه‌

و هنگاميكه نجات داديم شما را از آل فرعون كه وارد ميكردند بر شما بدترين عذاب را ميكشتند پسران شما را و زنده ميگذاردند زنان شما را و در اين گرفتارى شما بلائى بود از پروردگارتان بزرگ‌

و وعده داديم موسى را سى شب و اتمام نموديم آنرا بده پس تمام شد وقت مقرر پروردگار او چهل شب و گفت موسى ببرادرش هرون كه جانشين شو مرا در قوم من و اصلاح كن و متابعت مكن راه مفسدان را.

جلد 2 صفحه 470

تفسير

خطاب به بنى اسرائيل است يعنى و ياد بياوريد وقتى را كه نجات داديم شما را و بعضى انجيكم قرائت كرده‌اند يعنى نجات داد خدا شما را و تفسير اين دو آيه در سوره بقره در ذيل آيه و اذ نجّيناكم من آل فرعون و آيه و اذ واعدنا موسى اربعين ليلة مفصّلا گذشت و اجمالش آنستكه ميقات اول سى روز ماه ذو القعده بود و بعد ده روز از اول ذو الحجة اضافه شد و در اينمدت حضرت هرون بجاى حضرت موسى براى اصلاح امور بنى اسرائيل بخلافت منصوب شد و فتنه سامرى روى داد و نكته تكرار تفصيل نعمت بر بنى اسرائيل و تكميل ميقات از سى بچهل است و بيان آنكه چهل عدد كامل و مكمّل است و در آيه دلالت است بر آنكه مقام ولايت فوق نبوت است زيرا حضرت هرون در زمان حضرت موسى پيغمبر مرسل بود ولى چون مقام ولايت را نداشت خليفه حضرت موسى شد و باين مقام فائز گشت و اگر مقام نبوّت ملازم با ولايت بود حاجت باستخلاف نبود و نهى از سلوك طريقه اهل فساد براى گوشزد آنها است و الّا مقام حضرت هرون اجلّ از اين قبيل نواهى بود و احتياج نداشت و كسيكه در دهه اول ذو الحجه بين نماز مغرب و عشاء دو ركعت نماز بخواند و بعد از قرائت حمد و سوره توحيد در هر ركعت آيه دوم را قرائت نمايد خداوند او را در ثواب با حجّاج بيت اللّه شريك فرمايد انشا اللّه تعالى.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


وَ إِذ أَنجَيناكُم‌ مِن‌ آل‌ِ فِرعَون‌َ يَسُومُونَكُم‌ سُوءَ العَذاب‌ِ يُقَتِّلُون‌َ أَبناءَكُم‌ وَ يَستَحيُون‌َ نِساءَكُم‌ وَ فِي‌ ذلِكُم‌ بَلاءٌ مِن‌ رَبِّكُم‌ عَظِيم‌ٌ (141)

و هنگامي‌ ‌که‌ نجات‌ داديم‌ ‌شما‌ ‌را‌ ‌از‌ آل‌ فرعون‌ ‌که‌ ميچشانيدند بشما و بذلّت‌

جلد 7 - صفحه 446

و خواري‌ ميگرفتند ‌شما‌ ‌را‌ بعذاب‌ بسيار زشت‌ و خفة و ذلة پسران‌ ‌شما‌ ‌را‌ ميكشتند و زنهاي‌ ‌شما‌ ‌را‌ بكنيزي‌ و تحمل‌ اعمال‌ شاقه‌ ميبردند و نگاه‌ ميداشتند و ‌اينکه‌ بلاء بزرگ‌ ‌از‌ جانب‌ پروردگار ‌بود‌ ‌که‌ ‌آنها‌ ‌را‌ مسلط فرموده‌ ‌بود‌ ‌بر‌ ‌شما‌ و همچه‌ بلائي‌ ‌را‌ ‌از‌ ‌شما‌ برطرف‌ فرمود و ‌شما‌ ‌را‌ نجات‌ بخشيد.

وَ إِذ أَنجَيناكُم‌ كلمه‌ اذ متعلق‌ بمحذوف‌ ‌است‌ مثل‌ اذكروا ‌يعني‌ ياد كنيد ‌از‌ ‌آن‌ زمان‌ و ‌اينکه‌ خطاب‌ ظاهرا متوجه‌ بيهود عصر پيغمبر اكرم‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ ‌است‌ ‌که‌ ياد كنيد ‌از‌ زمان‌ قبل‌ ‌از‌ بعثت‌ حضرت‌ موسي‌ ‌که‌ ‌شما‌ ‌در‌ چه‌ ذلت‌ و خفت‌ بوديد ‌در‌ چنگال‌ فرعونيان‌ و خداوند بفرستادن‌ موسي‌ و هارون‌ ‌شما‌ ‌را‌ ‌يعني‌ اسلاف‌ و آباء ‌شما‌ ‌را‌ ‌از‌ ‌اينکه‌ حقارت‌ و ذلت‌ نجات‌ بخشيد و صدها نعمتهاي‌ ديگر ‌که‌ شرحش‌ ‌در‌ سوره‌ مائده‌ گذشت‌ ‌در‌ ذيل‌ ‌آيه‌ 23 وَ إِذ قال‌َ مُوسي‌ لِقَومِه‌ِ يا قَوم‌ِ اذكُرُوا نِعمَت‌َ اللّه‌ِ عَلَيكُم‌ إِذ جَعَل‌َ فِيكُم‌ أَنبِياءَ وَ جَعَلَكُم‌ مُلُوكاً وَ آتاكُم‌ ما لَم‌ يُؤت‌ِ أَحَداً مِن‌َ العالَمِين‌َ مراجعه‌ فرمائيد.

مِن‌ آل‌ِ فِرعَون‌َ ‌که‌ قبطيان‌ باشند مخصوصا نزديكان‌ فرعون‌ ‌که‌ تعبير بآل‌ فرموده‌ ‌که‌ ‌آنها‌ ‌با‌ ‌شما‌ چه‌ ميكردند يَسُومُونَكُم‌ سُوءَ العَذاب‌ِ ‌يعني‌ ‌از‌ روي‌ كره‌ و اجبار عذاب‌ بد و زشت‌ بشما ميكردند و ‌در‌ چنگال‌ ‌آنها‌ گرفتار بوديد.

يُقَتِّلُون‌َ أَبناءَكُم‌ يكي‌ ‌از‌ عذابهاي‌ سخت‌ ‌آنها‌ ‌اينکه‌ ‌بود‌ ‌که‌ بمجرد تولد اولاد ‌اگر‌ پسر ‌بود‌ سر ميبريدند بلكه‌ مفتشهاي‌ ‌آنها‌ ‌اگر‌ زني‌ ‌از‌ بني‌ اسرائيل‌ حمل‌ داشت‌ شكم‌ پاره‌ ميكردند ‌اگر‌ طفل‌ پسر ‌بود‌ ميكشتند بلكه‌ ميانه‌ زنها و شوهرها جدايي‌ ميانداختند ‌که‌ اصلا حمل‌ پيدا نكنند و موسي‌ بدنيا نيايد وَ يَستَحيُون‌َ نِساءَكُم‌ ‌که‌ بكنيزي‌ و كلفتي‌ ‌براي‌ جمع‌ مزابل‌ و جاروب‌ خاك‌روبه‌ و امثال‌ ‌آنها‌ وادار ميكردند.

وَ فِي‌ ذلِكُم‌ و ‌در‌ ‌اينکه‌ عذابها ‌براي‌ ‌شما‌ بلاء بلاء و مصيبت‌ ‌بود‌ ‌که‌ بواسطه‌

جلد 7 - صفحه 447

طغيان‌ و سركشي‌ و معصيت‌ و نافرماني‌ خداوند ‌آنها‌ ‌را‌ ‌بر‌ ‌شما‌ مسلط فرموده‌ ‌بود‌ ‌من‌ ربّكم‌ چون‌ هيچ‌ امري‌ ‌تا‌ مشيت‌ حق‌ تعلق‌ نگيرد واقع‌ نميشود چنانچه‌ مكرر گفته‌ايم‌ عظيم‌ بسيار بزرگ‌ و سخت‌ و شديد ‌بود‌ ‌براي‌ ‌شما‌ و خداوند ببركت‌ موسي‌ نجات‌ داد ‌شما‌ ‌را‌، اشاره‌ ‌به‌ اينكه‌ بخود بيائيد و ‌با‌ پيغمبر اسلام‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ ستيزگي‌ نكنيد ‌که‌ گرفتار بلاء خواهيد شد.

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه 141)- در این آیه خداوند یکی از نعمتهای بزرگ خود را به بنی اسرائیل، یادآور می‌شود، تا با توجه به این نعمت بزرگ حسّ شکرگزاری در آنها تحریک گردد، و بدانند شایسته پرستش و خضوع و عبادت، تنها ذات پاک اوست.

نخست می‌گوید: «به خاطر بیاورید هنگامی که شما را از چنگال آل فرعون نجات دادیم آنها که مرتبا شما را شکنجه می‌دادند و مجازات می‌کردند» (وَ إِذْ أَنْجَیْناکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذابِ).

سپس این عذاب و شکنجه مستمر را چنین شرح می‌دهد که آنها «پسران شما را به قتل می‌رسانیدند، و زنان و دخترانتان را (برای خدمتگزاری و بردگی) زنده نگه می‌داشتند» (یُقَتِّلُونَ أَبْناءَکُمْ وَ یَسْتَحْیُونَ نِساءَکُمْ).

«و در این، آزمایش بزرگی از ناحیه خداوند برای شما بود» (وَ فِی ذلِکُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَظِیمٌ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع